Kadınlar Yapay Zekâ Nedeniyle İşlerini Kaybetme Riskiyle Üç Kat Daha Fazla Karşı Karşıya
Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), yapay zekânın iş gücüne etkisini değerlendirdiği yeni araştırmasında kadınların erkeklere kıyasla üç kat daha fazla risk altında olduğunu ortaya koydu.
Kadınların Ağırlıkta Olduğu Meslekler Yapay zekâdan Daha Fazla Etkileniyor
ILO’nun yayınladığı çalışmaya göre, yapay zekâ kaynaklı iş dönüşümleri kadınları daha fazla etkiliyor. Araştırmada kullanılan meslek maruziyet endeksi, kadın istihdamının en yüksek risk grubundaki pozisyonlarda yoğunlaştığını gösteriyor. Yüksek gelirli ülkelerde kadınların çalıştığı işlerin yüzde 9,6’sı otomasyona en açık kategoride yer alırken, bu oran erkeklerde sadece yüzde 3,5 seviyesinde.
Rapor, küresel iş gücünün dörtte birinin yapay zekâdan etkilenebileceğini ortaya koydu. Bu etki, çoğu durumda işin tamamen ortadan kalkmasından ziyade dönüşmesi şeklinde gerçekleşecek. Ancak bazı pozisyonlarda tam otomasyon da ciddi bir risk olarak değerlendiriliyor.
Araştırmada en yüksek risk altındaki meslek grupları arasında veri giriş görevlileri, yazıcılar, muhasebe elemanları ve finans analistleri yer aldı. Yazılım geliştiriciler de önemli ölçüde etkilenecek meslekler arasında gösterildi. Buna karşılık, temizlik görevlileri, çöp toplayıcılar, sahne sanatçıları ve diş hekimleri gibi meslekler düşük risk grubunda bulunuyor.
ILO, yapay zekânın teorik olarak pek çok büro işini devralabilecek kapasitede olduğunu belirtiyor. Bu durum, ofis işlerinin genel olarak daha yüksek risk altında olmasına yol açıyor. Ayrıca medya, yazılım ve finans alanında dijitalleşmiş işlerde de riskin arttığına dikkat çekiliyor.
Kadınların sadece risk altındaki işlerde daha fazla temsil edilmesi değil, aynı zamanda bu teknolojik dönüşüme uyum sağlama konusunda da dezavantajlı olduğu vurgulandı. Önceki araştırmalar, kadınların erkeklere kıyasla yapay zekâya ayak uydurma konusunda kendini daha az hazırlıklı hissettiğini ortaya koymuştu. Coursera’nın verilerine göre, kadınlar yapay zekâ eğitimlerine katılımda da erkeklerin gerisinde kalıyor.
ILO raporuna göre, yapay zekânın etkisi coğrafi olarak da farklılık gösteriyor. En yüksek etki Avrupa ve Asya’da gözlemlenirken, Amerika kıtası bu bölgeleri takip ediyor. Küresel ölçekte işler üzerindeki toplam etki yüzde 25 seviyesindeyken, yüksek gelirli ülkelerde bu oran yüzde 34’e kadar çıkıyor. Düşük gelirli ülkelerde ise etkilenen iş oranı sadece yüzde 1,1 seviyesinde kaldı.
Rapora katkı sunan Polonya Ulusal Araştırma Enstitüsü’nden Marek Troszyński, geliştirilen endeksin ülkelerin yapay zekâdan en çok etkilenecek sektörleri belirlemesine yardımcı olacağını belirtti. Bu sayede hükümetlerin iş gücü piyasasını daha adil bir dijital geleceğe hazırlayabileceği ifade edildi.
