Giriş
Oracle veritabanları, kurumsal kritik uygulamaların temelini oluşturur. Bu sistemlerin kesintisiz, güvenilir ve ölçeklenebilir biçimde çalışabilmesi için yalnızca genel sistem kaynakları değil, veritabanı içindeki tabloların ve tabloların konumlandığı tablespace yapıların da aktif olarak izlenmesi gerekir. Bu bağlamda PRTG Network Monitor, hem genel veritabanı sağlığını hem de tablespace dolulukları, tablo büyüklükleri ve sorgu süreleri gibi detaylı metrikleri izlemeye olanak tanıyan özel sensörlerle çözüm sunar.
Oracle Veritabanı İzleme Paradigmaları
PRTG, Oracle ile entegrasyonunu temel olarak Oracle SQL v2 sensörü ve Oracle Tablespace sensörü üzerinden sağlar.
- Oracle SQL v2 Sensörü, doğrudan SQL sorguları çalıştırarak tablo büyüklüğü, satır sayısı, sorgu süresi gibi spesifik metrikleri takip eder. Bu sensörle örneğin, belirli bir tablonun günlük büyüme miktarı veya sorgu süresi 3 saniyeyi geçtiğinde tetiklenen özel alarmlar tanımlanabilir.
- Oracle Tablespace Sensörü ise doğrudan
SYSTEM
,SYSAUX
,USERS
gibi tablespace yapılarının kullanım oranlarını ölçer. Burada kritik nokta şudur: Oracle tabloları fiziksel disk alanından bağımsız, kendilerine ayrılmış tablespace alanlarında büyür. Bu nedenle sadece disk alanı değil, her tablespace için ayrı alarm eşikleri (örneğin %85 uyarı, %95 kritik) tanımlanmalıdır.

Örnek SQL Sorgusu ile Tabloların İzlenmesi
Aşağıdaki örnek SQL sorgusu, bir kullanıcının sahip olduğu tabloların boyutunu MB cinsinden döndürmektedir:
SELECT table_name,
ROUND((NUM_ROWS*AVG_ROW_LEN)/1024/1024) AS MB
FROM user_tables;
PRTG üzerinde bu sorgu çalıştırılarak tabloların şişme eğilimi izlenebilir. Belirlenen bir eşik değer (örneğin 500 MB) aşıldığında alarm mekanizması devreye girer.
Sistemsel Ön Koşullar
İzleme yapılabilmesi için bazı altyapı gereksinimleri karşılanmalıdır:
- Oracle Listener aktif olmalı
- PRTG sunucusunda
ODP.NET
,Oracle Client
ya daJDBC
gibi bağlantı sağlayıcıları kurulmalı - Gözetim yapacak kullanıcıya yalnızca
SELECT
gibi minimum yetkiler verilmelidir.
Bağlantı Şemaları ve Kimlik Doğrulama
PRTG, Oracle ile iki farklı şekilde bağlantı kurabilir:
- Oracle Wallet: Sertifika tabanlı merkezi kimlik doğrulama

- Basic Auth: Kullanıcı adı/parola

Bağlantı yapısı ise şu formattadır;
host:port/service_name
örnek: dbhost:1521/ORCL
Alarm ve Otomasyon
PRTG’de alarm senaryoları threshold mantığıyla yapılandırılır:
- Tablespace doluluk %85 → Uyarı
- %95 üzeri → Kritik alarm
- Free space < 500MB → Uyarı
Bu eşik değerlerine bağlı olarak SMS, e-posta ya da webhook ile dış sistemlere entegrasyon yapılabilir. Maps modülü ile tablolar, sorgular ve tablespace’ler canlı panellerde izlenebilir.
Sonuç
PRTG ile Oracle veritabanlarını izlemek, sadece bağlantı sürekliliği ya da CPU yükü gibi yüzeysel metriklerden ibaret değildir. Özellikle büyük veriye sahip kurumsal yapılarda, tablo büyüklükleri ve tablespace dolulukları gibi derinlemesine metriklerin takibi kritik önemdedir. Bu bağlamda PRTG’nin sağladığı SQL tabanlı sensörler ve dinamik alarm yapılandırmaları, erken uyarı sistemlerinin temelini oluşturarak veri kaybı ve kesinti risklerini minimize eder.
Eline sağlık.
Çok teşekkür ederim Hakan Bey