McKinsey & Company tarafından yayımlanan bir rapor, yapay zekâya yönelik hızla artan yatırımların büyük ölçüde belirsiz tahminlere dayandığını ortaya koyuyor. Rapora göre 2030 yılına kadar yapay zekâya özel veri merkezleri için gerekli sermaye harcamasının 7.9 trilyon dolara ulaşabileceği öngörülüyor. Ancak bu öngörülerin arkasında net bir talep tablosu bulunmuyor.
Talep Belirsizliği, Yatırım Stratejilerini Zorlaştırıyor
McKinsey, veri merkezlerine yapılan büyük ölçekli yatırımların, gelecekteki yapay zekâ talebine yönelik ciddi bir öngörüsüzlük içerdiğini kabul ediyor. Rapor, “Gelecek talep hakkında netlik olmaması, yatırım hesaplamalarını zorlaştırıyor” ifadesini kullanarak bu durumun altını çiziyor.
Yatırım kararları için önemli sorular ise hâlâ cevapsız: Yüksek maliyetlerin altından yine teknoloji devleri mi kalkacak? Yoksa hükümetler ve finansal kurumlar yeni finansman modelleriyle devreye mi girecek? Ayrıca yapay zekânın teknik olarak daha verimli hale gelmesi altyapı ihtiyacını azaltacak mı, yoksa kullanımın artması bu verimlilikleri gölgede mi bırakacak? Rapor, 2030 yılına yönelik üç farklı talep senaryosu sunuyor:
- Sınırlı Talep Senaryosu: 78 GW ek kapasite için 3.7 trilyon dolar yatırım.
- Orta Talep Senaryosu: 124 GW kapasite için 5.2 trilyon dolar yatırım.
- Hızlanan Talep Senaryosu: 205 GW kapasiteye ulaşmak için 7.9 trilyon dolarlık yatırım. Bu rakam yalnızca yapay zekâ için ayrılacak sermayeyi kapsıyor. Geleneksel BT altyapısı içinse fazladan 1.5 trilyon dolarlık yatırım gerekiyor.
Ancak McKinsey, şu anda işletmelerin bu seviyede bir yatırıma hazır olmadığını belirtiyor. Görüşülen yöneticilerin çoğu, yapay zekâya yapılan büyük yatırımların geri dönüşünü görememe endişesi taşıyor.
Yine de bu belirsizlikler yatırım iştahını kesmiş değil. Hukuk firması DLA Piper’ın geçen yıl yayımladığı bir rapora göre yatırımcıların %70’i, enerji arzı konusunda endişelere rağmen yapay zekâ veri merkezlerine yatırımın artacağını düşünüyor.
Dijital Realty’den Fabrice Coquio’nun değerlendirmesi ise dikkat çekici: “Almanya, Fransa ve Birleşik Krallık gibi ülkelerde bu sektöre dair hiçbir bilgisi olmayan yatırımcılar dahi projelere fon sağlıyor. Bu, klasik bir balon.”
McKinsey, şirketlere erken aşamada yapay zekâ altyapı ihtiyaçlarını değerlendirmeleri, talepteki değişimleri öngörmeleri ve esnek yatırım planları geliştirmeleri yönünde tavsiyede bulunuyor. Şirketin değerlendirmesine göre büyüme ile sermaye verimliliği arasında doğru dengeyi kurmak, önümüzdeki yılların en kritik kararlarından biri olacak.
