Mesleki ve Kişisel Gelişim Yetkinliklerinin Kazandırılmasında Bilişim Teknolojileri ve Kurumsal Destekler

Günümüzde bir çok mesleğin icra edilmesinde, bilişim teknolojisi uygulamaları önemli bir rol oynamakta ve o mesleğe özgü özel uygulama yazılımları geliştirilmektedir. Söz konusu uygulama yazılımlarına ilişkin bir envanter bulunmamaktadır. Örneğin sadece ERP konusunda, yüzlerce ulusal ve uluslararası uygulama yazılımı bulunmaktadır. Diğer yandan mesleklerin teorik kısımlarının öğretilmesinde bilgisayar destekli eğitimden yararlanmak mümkündür.

 

Gerek mesleklere özgü uygulama yazılımlarının, gerekse bir mesleğe ilişkin bilgilerin belirli bir bölümünün bilgisayar ortamında öğretilmesi, uzaktan eğitim de dahil olmak üzere yeni yaklaşımları gerektirmektedir. “Bilişim teknolojilerini kullanma” ve  “yabancı dil bilgisi” gibi jenerik beceriler, bilgi yönetimi becerilerinin kullanımına araç olacak en temel yetkinliklerdir. Halihazırda bu iki temel yetkinliğin kazanılmasında bilişim teknolojilerinden yararlanılmakta ve sertifikasyonu yapılabilmektedir.

 

Küresel rekabet ortamında ve bilgi toplumuna dönüşüm sürecinde iş piyasalarının çalışanlardan beklediği yetkinliklerin nitelikleri de değişmektedir. Bu yetkinliklerin kazandırılmasında, kamu kurumlarına, sivil toplum kuruluşlarına ve özel kuruluşlara düşen yükümlülükler de bulunmakla birlikte, özellikle eğitim çağı dışındaki kişilerin gelişiminde temel sorumluluk bireylerdedir. Tüm eğitim faaliyetlerinde olduğu gibi bireysel gelişime yönelik eğitimler de pahalı olup bu noktada bireylere ekonomik eğitim ortamlarının sunulması, yukarıda belirtilen kurum ve kuruluşların desteği ile mümkün olabilmektedir.

 

Küresel rekabet ortamı içerisinde güçlü ve sürdürülebilir bir ekonomik büyümenin sağlanması, ülkenin ekonomik ve sosyal ihtiyaçlarının karşılanmasında, işletmelerin ve girişimcilerin; yurtiçi-yurtdışı pazarlarda rekabet edebilir düzeye gelmelerini temin etmek, istihdamı ve katma değeri artırabilmek, istihdam edilen işgücünün yetkinliklerini artırabilmek amacıyla, planlama, yatırım, modernizasyon, teknolojik araştırma ve geliştirme, teknoloji adaptasyonu, üretim, pazarlama, finansman, enformasyon, yönetim, mevzuat, girişimcilik gibi konulardaki bilgi ve becerilerini geliştirmek için, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) tarafından Eğitim Destekleri verilmektedir.

 

Bu kapsamda, hedef kitlesini oluşturan işletmelerin eğitim ihtiyaç ve talepleri doğrultusunda; KOSGEB Birimlerince yıllık olarak planlanıp uygulanan ve katılımcıların katılım ücretlerinin KOSGEB tarafından desteklendiği Genel Eğitim Programları, üniversitelerin talepleri doğrultusunda Genel Girişimcilik Eğitimleri ve Genç Girişimci Geliştirme Programları düzenlenmektedir. Ayrıca KOSGEB birimlerince yıl içinde uygulanan eğitim programlarında yer almayan konularda, yurt içi özel/kamu eğitim kurum ve kuruluşlarınca düzenlenen eğitim programlarına katılımlarını sağlamak üzere, başvurusu uygun bulunan işletmeler desteklenmektedir.

 

Bilgi toplumuna geçişte en önemli beceri kuşkusuz bilgi yönetimi becerileridir. “Bilgiye erişim yollarının öğrenilmesi”, “eleştirel düşüncenin gelişmesi”, “veri yönetimi becerilerinin geliştirilmesi”, “öğrenmeyi öğrenme becerilerinin kazanılması”, “çözümleyici ve bileşimci yaklaşımların edinilmesi” ve “kendi bilişsel sürecinin yönetimi”, bilgi ekonomisinde bireylere kazandırılması gereken öncelikli becerilerdir (Vizyon 2023 Raporu). Diğer yandan iş yaşamında çok önemli rolü olan “bilgi yönetimi becerileri” ve “iletişim becerileri”, “takım çalışması”, “farklı kültürlerde çalışabilme”, “inisiyatif alabilme” gibi kişisel gelişim becerilerinin kazanılmasında bilişim teknolojilerinden yeterli ölçüde yararlanılmamaktadır. Bu tür tutum ve davranış değişikliği hedefleyen eğitim programlarının e-kurslar aracılığıyla verilebilmesi olanaklıdır. Zaman, mekan ve maliyet gibi faktörler göz önünde bulundurulduğunda davranışsal gelişimler yaratmayı hedefleyen eğitimlerde bilişim teknolojilerinden yararlanmak önemli kazançlar sağlayacaktır. CD üzerinden veya web tabanlı olarak tasarlanabilecek simülasyonlarla çeşitli senaryolar aracılığıyla kullanıcının yaşayarak öğrenmesi sağlanabilir. Bu tür simülasyonların teknik ya da ticari eğitimlerde de kullanılması olanaklıdır.  Kuşkusuz, tutumlara yönelik kazanımlar çok önemli olmakla birlikte, bu gibi yetkinliklere ilişkin bir sertifikasyon sistemi oluşturma olanağı bulunmamaktadır.

 

Son olarak, bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelere bağlı olarak çalışılan ölçek ve bulunulan yerin öneminin azalmış olması ve hizmet sektöründe her gün yeni fırsatlar doğabilmesi, girişimcilik becerisinin önemini artırmaktadır. Girişimcilik, iş kurma ve proje geliştirme konularında özel ve kamu kuruluşları tarafından düzenlenen birçok eğitim programı bulunmaktadır.

 

KOSGEB tarafınan kurulan Girişimciliği Geliştirme Merkezi, Türkiye’de girişimciliğin gelişmesini sağlayarak ülke ekonomisine katkıda bulunmayı amaçlayan kurumlardan birisidir.  Hedef kitlesi ise, küçük ve orta ölçekli işletme kurmak isteyen girişimcilerdir.

 

Merkezin hedef kitlesi, aşağıdaki profile sahiptir.

 

−        Yeni iş kurmak isteyen girişimciler

−        İşletmesini geliştirmek isteyen girişimciler

−        Üniversite öğrencileri

−        Kadınlar

−        Özelleştirme sonucu işsiz kalan kişiler

−        Diğer girişimci adayları

 

 

Merkez, girişimciler ve girişimciliği destekleyen kurum/kuruluşlar arasında işbirliği ve iletişimin geliştirilmesine yönelik Girişimcilik Ağı’nın oluşturulması çalışmalarını yürütmektedir. Bu çalışmada amaç, Türkiye’de girişimcilik konusunda yapılan çalışmalardan ilgili kurumların haberdar olması, kurumlar ve ilgili gruplar arası işbirliğinin artmasının sağlanmasıdır.

 

Yöneticiliğini KOSGEB Girişimciliği Geliştirme Merkezi’nin üstlendiği Girişimcilik Ağı, 3 bölümden oluşmaktadır:

1.      İlgili kurum/kuruluşlar ve girişimciler arası iletişim ağı

2.      Sanal kütüphane

3.      Girişimci-yatırımcı ağı

 

Girişimciliğin yaygınlaştırılması ve girişimcilik kültürünün gelişmesinde eğitim politikasının önemi giderek artmaktadır. Bu çerçevede, birçok ülke, örgün eğitim sistemini, girişim kültürünü oluşturmak açısından en uygun araç olarak görmekte ve buna göre müfredatını geliştirmektedir.

Türkiye’de 1991-1994 yılları arasında tüm meslek liselerinde seçmeli ders olarak okutulan girişimcilik dersi, 1995-1996 yılından itibaren Ticaret Meslek Lisesi ve Çok Programlı Liselerin 2. sınıfında zorunlu, diğer meslek liselerinde ise seçmeli olarak okutulmaktadır. KOSGEB Girişimciliği Geliştirme Merkezi tarafından 2003-2004 öğretim yılının birinci döneminde ODTÜ Meslek Yüksek Okulunda girişimcilik dersi verilmiştir. Bu derste girişimcilik ile ilgili temel bilgiler verildikten sonra öğrencilerle birlikte ortak bir iş fikri belirlenmiş ve bu iş fikri ile ilgili iş planı hazırlama çalışmaları yürütülmüştür. Bu şekilde öğrencilere girişimcilikle ile ilgili bilgiler bir bütün içinde aktarılmıştır. 

Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (Dünya Bankası) ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti arasında imzalanan 4587-TU sayılı İkraz Anlaşması çerçevesinde başlatılan projenin hedef kitlesi, özelleştirme ve ekonomik reform paketi nedeniyle etkilenen yöreler ve kişiler olup, hedef kitleye KOSGEB tarafından verilmesi öngörülen hizmetler, girişimcilik eğitimi, iş kurma danışmanlığı ve iş geliştirme merkezleridir.

 

KOSGEB Merkez Müdürlükleri vasıtasıyla verilmekte olan küçük ölçekli iş kurma danışmanlığı 14 farklı yörede devam etmekte olup, 2003 sonu itibariyle bu hizmetlerden 574 kişi yararlanmıştır. Hizmetin tamamlandığı 6 yörede  iş kurma aşamasına geçen 21 kişi, küçük işletmelerini kurarak 43 kişilik istihdam yaratmıştır. Tarsus’ta kurulan İş Geliştirme Merkezinde ise toplam 118 adam.aylık istihdam yaratılmıştır.

 

Girişimcilik, iş kurma ve proje geliştirme konularında yürütülen eğitimlerin ülke çapına  yaygınlaştırılması, daha geniş bir kitlenin istihdam edilebilirliğini sağlayacak ve ülke ekonomisine katkıda bulunacaktır.

 

Alıntı :TÜRKİYE 2. BİLİŞİM ŞURASI EĞİTİM ÇALIŞMA GRUBU Sorumlu STK: Türkiye Zeka Vakfı STK Adına Yönetici: Prof. M. Yaşar Özden