Ukrayna’nın Büyük Drone Saldırısı Açık Kaynak Yazılımı ile Gerçekleşti
Ukrayna’nın geçtiğimiz günlerde Rusya’ya yönelik gerçekleştirdiği büyük dron saldırısında kullanılan teknolojik altyapı, açık kaynak yazılımın savaş alanındaki etkisini bir kez daha gündeme taşıdı. Saldırıda kullanılan ArduPilot isimli uçuş kontrol yazılımı, ticari sınıf dronları yüksek koordinasyonla yönlendirerek Rusya’nın derinliklerindeki üç ayrı hava üssünü hedef aldı.
ArduPilot’un Kullanıldığı Saldırı Uzun Süreli Planlamayla Gerçekleşti
Ukrayna Güvenlik Servisi’nin yaklaşık 18 ay boyunca hazırlık yaptığı “Operation Spider Web” isimli planlı saldırıda, Rusya’nın Belaya, Olenya ve Ivanovo’daki hava üsleri eş zamanlı olarak vuruldu. Bu saldırı yalnızca fiziksel hasar değil, aynı zamanda Rusya’nın stratejik hava gücünde ciddi zafiyetlere yol açtı.
Saldırının dikkat çeken noktası, ArduPilot yazılımının taktik düzeyde kullanılabilmesi oldu. 2007 yılında Chris Anderson’ın DIYdrones.com platformuyla başlattığı bu yazılım, ilk olarak bir Lego Mindstorms setiyle test edildi. Yıllar içinde hobi amaçlı projelerden profesyonel sistemlere uzanan yazılım bugün dronlar, tekneler, sabit kanatlı uçaklar ve insansız kara araçları gibi birçok platformda görev yapabiliyor.
ArduPilot’un kurucularından Chris Anderson, saldırı sonrası sosyal medyada yaptığı açıklamada yaşadığı şaşkınlığı dile getirdi. “Bu yazılım, 18 yıl önce bodrum katımda başladı. Şimdi ise savaşta kullanılıyor” ifadelerini kullandı. Diğer kurucu Jason Short da benzer bir şekilde “Sadece uçan robotlar yapmak istiyordum” diyerek sürecin geldiği noktaya inanamadığını belirtti.
Ukrayna’nın ArduPilot’u saldırıda kullanması, açık kaynak kodlu yazılımların askeri alanda da etkili olabileceğini gösterdi. Herkesin erişebileceği ve üzerinde değişiklik yapabileceği bu yazılım, düşük maliyetli sistemleri ölümcül silahlara dönüştürebiliyor. Rusya’daki bazı askeri kaynaklara göre bu dronlar, Raspberry Pi benzeri mini bilgisayarlar kullanarak Rus mobil ağları üzerinden iletişim kurdu.
Saldırının hedefinde yer alan stratejik bombardıman uçaklarının açık alanda, sıralı biçimde park edilmiş olması dikkat çekti. Yaklaşık 30 yıldır aynı şekilde konumlandırılan bu uçaklar, herhangi bir korunaklı hangarda bulunmadığı için hedef alınmaları kolaylaştı. Bu durum, Rus ordusunun güvenlik açıklarına yönelik ciddi bir eleştiriye yol açtı.
Kiev yönetimi daha önce de açık kaynak sistemleri kullanarak düşük maliyetli ama etkili savunma ve saldırı yöntemleri geliştirdi. Ancak bu son saldırı, farklı bölgelerden eşzamanlı olarak gerçekleştirilen koordinasyonlu bir harekât olmasıyla öne çıktı. ArduPilot’un sağladığı esneklik ve modüler yapı, bu kadar geniş çaplı bir operasyonun yürütülmesini mümkün kıldı.
ArduPilot geliştiricileri, yazılımın askeri amaçlarla kullanılmasını desteklemediklerini belirtse de açık kaynak yapısı sayesinde bu tür senaryoların önüne geçmek teknik olarak mümkün değil. Saldırının ardından ArduPilot’un resmî internet sitesine Ukrayna’dan ve Rusya’dan yoğun ziyaret geldiği de kaydedildi.
