Cluster yapıları bizlere kesintisiz bir hizmet vermeyi amaçlamışlardır. Tabiiki donanımsal ve yazılımsal gereksinimleri farklılıklar gösterir. Güçlü SCSI HDD ler ve elbet ortak olarak kullanılabilecek storage lere ihtiyacımız olacak. Öncelik ile ürünümüzün Microsoftun uyumluluk için sunduğu HCL de bulunup bulunmadığının kontrolu yapılmalı. Elbet son olarak da kullancağımız işletim sisteminin cluster desteği var mı bilmeliyiz. Windows ailesinde Enterprise ve Data Center ürünleri Cluster yapıları destekler. Biz de denememizi Windows 2003 Enterprise Edition üzerinde yapacağız. Tabii her zaman ki gibi amacımız gerekli donanımsal yapıya sahip olmayan veya sahip olmaya karar vermiş fikir edinmek isteyen arkadaşlar için adım adım sanal bir ortamda bu teknolojilerin uygulanmasını göstermek. Bu cluster uygulaması için Virtual Server 2005 R2 kullanacağız. Yazımız iki bölümden oluşacak ilk bölümde cluster servisinin kurulumunu diğer bölümünde ise cluster üzerine Exchange 2003 kurulumunu anlatacağım. Ama dilerseniz öncelik ile cluster konusu hakkında bilinmesi gereken birkaç genel konuyu irdeleyelim. Bunlardan ilki 4 tip cluster modeli vardır. Bunlar ;
1- High Performance Computing (HPC)
2- Component Load Balancing (CLB)
3- Network Load Balancing (NLB)
4- Server Clustering
Biz burada 4. sıradaki Server Clustering sınıfına giren bir uygulama yapacağız.
Bir de bilinmesi gereken terimler vardır ki bunlardan birkaçını aşağıda sıraladım.
- Failover & Failback
- Heartbeat
- Quorum vs. Majority Node Set
- Shared Storage
- Resources vs. Resource Groups
- Cluster aware
- Active/Passive vs. Active/Active
Failover ve Failback : Bir cluster node un da çalışan bir aplikasyon bir hatayla karşılaştığında cluster servisi öncelik ile aynı node üzerinde çalıştırmayı dener eğer problem ile karşılaşır ise diğer bir node a taşır. Bu işleme Failover denir. Failback ise problemli node un uygulama ve kaynaklarını geri alması işlemidir. Bu anlattıklarımızı policy ler ile düzenlenebilir.
Heartbeat :Cluster node larının private networkleri üzerlerinden yaşadıklarının kontrol edilmesi mesajlarıdır. Bu şekilde problemli node tespit edilir.
Quorum: Cluster hakkında bilgilerin deposudur. İki önemli işlevi vardır .Birinci görev hangi node active hangi node standby durumunda olduğunun bilgisini tutar. İkinci görev olarak node lara arasında iletişim sekteye uğrarsa uygulamanın owner node tarafından çalıştırılmasını sağlar. Majority Node Set de Microsoft un geliştirdiği bir q uorum cinsidir. Quorum bilgisinin lokal database de tutulması mantığına dayanır.
Shared Storage: Node dediğimiz Cluster sunucularının ortak kullanabildikleri paylaşılabilir depolama aygıtları. (Windows 2003 SP1 ile artık i-SCSI lerde kullanabiliyor)
Resource ve Resource Group: Node lar üzerinde gerek fiziksel kaynkaların gerek servislerin tanımlanmasıdır. Örnek olarak IP Adresi veya Netbios Name hatta paylaşımlı diskler gibi. Ve bu kaynakları birbirleri ile ilişkilendirip bağımlılıklar oluşturabiliriz. Bu sayede bir node dan diğerine beraber taşınırlar.
Cluster Aware : Kimi uygulamalar cluster servisi ile çalışmaya uyumludurlar . Örnek DHCP ve WINS . Ama bir DNS cluster away bir servis değildir.
Active/Passive Active/Active: Active Active Cluster mantığında node lardan birinde problem oluştuğunda diğer node problemli node un resource larını da alır .B u performansa etki edecektir. Microsoft bu tip cluster yapısını önermez. Exchange 2007 de bu tip cluster desteği olmayacak. Active Passive seçeneğinde ise Bir node pasif şekilde bekler bir problem durumunda resource u alarak sistemin devamını sağlar
https://www.microsoft.co.ke/technet/prodtechnol/windows2000serv/deploy/confeat/clustsrv.mspx#EOD
Öncelik ile Aşağıdaki bağlantıdan VS2005 R2 edinmeliyiz.
http://www.microsoft.com/windowsserversystem/virtualserver/downloads/servicepack.mspx
Gayet kolay bir kurulumdan sonra Web ara yüzü vasıtası ile dilediğimiz konfigürasyonu yapabiliriz.(kurulumdan önce makinenize IIS kurmayı unutmayın .Internet Information Service) İlk olarak solda bulunan menüden Virtual Server kısmında Server Properties’i seçelim. Seçimden sonra sağdaki menüden de Search Paths ‘i seçelim .Burada sanal makinelerimiz ile alakalı dosyaların konuşlanacağı yeri belirteceğiz. Bu sayede Daha sonra lokasyonları belirtirken rahatlık elde edeceğiz.
Yine Virtual Server kısmında Server Properties kısmına geldiğimizde sağ taraftaki menuden Virtual Server Remote Control (VMRC) Server Properties ‘i seçip VMRC server seçeneğini işaretlemeliyiz.
Artık gerçekte yapmamız gereken cluster kurulumuna başlayabiliriz. Bunun için öncelik ile sanal makineleri kuracağımız Harddiskleri oluşturarak başlıyalım.
Bu sanal makine uygulamalarında gözden kaçırılmaması gereken özellik ile bu cluster konusunda oluşturacağımız HDD lerin fixed yani sabit boyutta olmasıdır.
Soldaki menuden Virtual Disks kısmından Create seçeneğini tıkladığımızda çıkan seçeneklerden Fixed Size Virtual Hard Disk i seçeceğiz.
Lokasyon kısmında daha evvel girdiğimiz Search Path i göreceksiniz. Virtual Disk ismi olarak “Node1” uygun gördüm. 3 GB lık disk alanı bize bu deneme yetecektir. Bu diske Windows 2003 kurulumu yapacağız.
Aynı işlemleri bir de Node2 isimli harddiski oluşturmak için yapacağız. Bu disk de cluster üyesi olacak ikinci makinenin işletim sistemini kuracağımız disk olacak.
Elbet geriye ortak kullanılacak diskleri oluşturmak kaldı. Yine Virtual Disks kısmında Create>Fixed Size Virtual Hard Disk seçerek S , R ve Quorum disk olarak kullanacağımız Q isimli harddiskleri de oluşturalım.
Disklerin oluşturulmasından sonra sıra makinelerin bağlı olacakları networkleri tanımlamaya geldi. Clusterı oluşturan bilgisayarların kendi aralarında bilgi transferi için kullanmalarına atanacak özel bir network ve cluster üzerindeki servisin networkun hizmetine sunabilmemiz için de bir external networke ihtiyacımız olacak. Virtual Networks kısmından internal ve external network ayarlarını görüp değiştirebiliriz. Hangi network hangi Ethernet kartı tarafından simüle edilecek burada belirtebiliriz.
Şimdi sıra Virtual Machines kısmından yararlanarak sanal bir makine oluşturmaya geldi. Create deyip sanal makinemızı oluşturabiliriz. İsim olarak ilk makineya Node1 ismini verelim. RAM olarak 512 MB RAM ayıralım . Disk olarak da Use an existing virtuak hard disk seçtikten sonra daha evvel oluşturduğumuz disklerden Node1.vhd yi göstereceğiz. Virtual Networks kısmından da Internal ve External isimli networkleri seçeceğiz.
Aynı işlemleri Node2 için tekrar edeceğiz.
Networkler eklendikten sonra shared device’ların ve kendi işletim sistemimizi kuracağımız diskin SCSI controller ‘larını ekleyelim.Bu amaç için Virtual Machines bölümünden ilerleyerek Configure dediğimizde daha evvel oluşturduğumuz Node1 makinesini görebileceğiz. Node1 ‘i seçtiğimizde SCSI Adapter Properties ‘e gelirsek istediğimiz SCSI controller ları ekleyebiliriz.
Bize bir adet OS diskimizin takılacağı bir SCSI controller ve üç adet de shared disk lerimiz için controllerı gerek olacak. Shared Disklerimiz için oluşturulacak controller Shared SCSI bus for clustering işaretli olmalıdır.
Yukarıdaki işlemleri Node2 isimli makine için de tekrarlamamız gerekecek. Aşağıda Node1 için Virtual Machines>Virtual Hard Disk kısmında yapılacak işlemleri görüyorsunuz. SCSI0 OS yüklenecek diskin takılacağı controller olacak, SCSI1 Q diskinin, SCSI2 R diskinin, SCSI3 ise S diskinin controller’ı olacak.Add disk diyerek disklerin diskimiz üzerindeki yerini yazacağız ve Attachment kısmından da doğru controller ı seçmeliyiz.
Node2 isimli Virtual Machine için de aynı işlemler yapılacak. Disk yapıları ve network yapıları Node1 ile aynı olacak.
Şimdi sıra geldi Windows 2003 Enterprise yükleme işlemine . Bu amaç için bir adet Windows 2003 kurulum cd si gerekecek . Bu cd ile sanal makinemıza Windows 2003 Enterprise Edition kuracağız. Master Status kısmından Node1 ‘i Turn On yapabiliriz. Önemli olan Node1 üzerinde yapacağımız ayarlar bitmeden kesinlikle Node2 ‘yi açmamanız.
Yukarıdaki resimde Node1 makinasının olması gereken ayarlarını gösteriyor. Yine aynı şekilde aşağıdaki resimde de Node2 isimli makinenın bu çalışmada olması gereken konfigürasyonu hakkında size bilgi verecektir.
Node1 açılıp CD den boot ederek Windows kurulum işlemini bitirdiğinde Computer Management konsolundan Disk Management ı seçerek disklerimizin initilaze ve formatlarını yapmalıyız. Drive letter olarak da 750 megabyte olan diskimizi Q ile adlandıralım.Diğerinin adı da R olsun. Geriye S diski kaldı . S diskini Exchange için kullanacağız.
Evet sıra cluster ı kurmaya geldi nihayetinde. Bu amaş için Start>Programs>Administrative Tools yolunu takip ederek Cluster Administrator ü çalıştıracağız. Gelen ekrandan da Action kısmında Create new cluster ı seçip OK diyelim.
Bu ekranda domain ismini ve cluster ismini gireceğiz.
Next dediğimizde gelen ekranda clustera eklemek istediğimiz makineyi seçip ilerleyeceğiz
Cluster servisinin ayarları bu şekilde başlatılmış oldu.
Clustera bir IP vermemiz isteniyor. Bu IP yi cluster a bağlanmak için kullanacağız.
Cluster servisinin çalıştıracak servis acccount bilgisini gireceğiz. Bu account iki node üzerinde de söz sahibi bir hesap olmalı
Nihayetinde Node1 ayarları bitmiş oldu. Ve artık sıra diğer makineyı yani Node2 yi devreye sokmaya geldi.
Bunun içinde yapmamız gereken File menüsünden New diyerek Node seçilmeli. Daha sonra Node2 makinesinin browse edilip seçilmesi gerekecek.
Next dediğimizde Node2 üzerinde de cluster servisi ile alakalı çalışmalar başlayacaktır.
Node1 ayarlanırken girdiğimiz servis account bilgilerini burada da girmemiz gerekiyor.
En nihayetinde artık Node2 de clusterın bir parçası oldu.
İki Node da şu an Up gözüküyor. Bu şu demek clustera üye iki makinede şu an problemsiz olarak çalışıyor. Bu aşamadan sonra bu cluster üzerine Exchange 2003 kuracağız. Tabii ki bunun için Active Directory kurulumuna ihtiyacımız olacak. Burada tavsiye edebileceğim yöntem üçüncü bir makinayı DC yapıp node ları ona member yapmaktır. Yada iki makineden oluşan bir çözüm düşünülüyorsa Node lardan birinin DC diğerinin de Additional DC olması mantıklı olacaktır. Bu kurulumdan sonra birlikte bir sonraki yazımda Exchange kurulumuna geçebileceğiz.
.Hoşçakalın