Blog

Monolitik ve Mikro Hizmetler Arasındaki Farklar

monolitik

İşletmeler artık uygulama geliştirme için monolitik ve mikro hizmet mimarileri arasında bir seçim yapmak zorunda kalacak. Çünkü monolitik mimari uzun süredir standart bir seçim olsa da, dijital ekonomi daha abonelik tabanlı bir modele geçtikçe, modası geçmiş görünmeye başlayacak.

Tüm bu nedenlerden dolayı günümüzde pek çok şirket uygulama ihtiyaçları için mikro hizmet mimarisini zaten tercih etmektedir. Örneğin, Amazon AWS, esneklik ve dağıtım kolaylığını temel avantajlar olarak göstererek mikro hizmetleri çoktan benimsemiş bir şirkettir.

Peki tüm bunlar sizin ve işletmeniz için ne anlama gelir? 

Bu yazımızda, işletmeniz için en iyi seçeneği seçmenize yardımcı olmak için hem monolitik hem de mikro hizmet mimarisinin temel özelliklerini, faydalarını ve sınırlamalarını detaylı şekilde açıklayacağız.

İlgili İçerik: Microservice Mimari Nedir ? Neden Önemlidir?

Monolitik Mimari Nedir?

Monolitik mimari, belirli bir yazılım programı formunun adıdır. Model, tüm bileşenlerin tek ve uyumlu bir birime sıkıca bağlandığı tek bir blok (“monolit” olarak da bilinir) halinde inşa edilir. Monolitik bir bilgi işlem ağı, tek katmanlı bir uygulama oluşturmak için tek bir kod tabanı ve çalışma zamanı ortamı kullanır. Bu, API’ler, veri tabanları, yük dengeleyiciler ve daha fazlası gibi birden fazla hizmetin farklı katmanlar halinde organize edilmiş büyük bir uygulama olarak işlev göreceği anlamına gelir. Bununla birlikte, yazılımın başarılı bir şekilde çalışması için tüm bileşenlerin yanı sıra ilişkili bileşenlerin de mevcut olması gerekir.

Monolitik mimari genellikle hızlı ve ucuz dağıtıma ihtiyaç duyan daha küçük programlar için iyi bir seçim olarak kabul edilir, ancak esneklikten yoksundur ve ölçeklendirilmesi zor olabilir. 

İlgili İçerik: Microservice Mimarinin Dezavantajları

Monolitik Mimari Örnekleri

Tipik bir monolitik mimari uygulamasının bir ön uç kullanıcı arayüzü, bir sunucu tarafı arayüzü ve bir kod tabanı (yazılımı destekleyen veritabanı) vardır. İhtiyaçlarınız basitse ve hızlı bir geri dönüşe ihtiyacınız varsa, monolitik bariz bir seçimdir. 

Buna bir örnek, işletmenizin çok sayıda harika fikri olan ancak çok fazla kaynağı olmayan bir startup olması olabilir. İşinizi başlatmak, ölçeklendirmeye başlamak ve yatırımcıların dikkatini çekmek için ürününüzü mümkün olan en kısa sürede pazara sunmanız gerekir.

Bu durumda monolitik mimari sizin dostunuzdur. Çok fazla kaynak harcamadan bir uygulamayı hızla bir araya getirebilirsiniz. Monolitik mimari, işinizi zamanında kurmanıza ve çalıştırmanıza olanak tanır ve daha sonra ölçeklendirdikçe programlarınızı optimize etmek ve geliştirmek için zaman ayırabilirsiniz.

Monolitik mimari, ürününüzün gelecekte çok fazla ölçeklendirmeye ihtiyaç duymayacağını biliyorsanız da iyi bir seçimdir. Bu durumda, kaliteden ödün vermeden işleri basit ve uygun maliyetli tutabilirsiniz.

Mikro Hizmetler Mimarisi Nedir?

Mikro hizmetler mimarisi, uygulamaların geliştirilmesine yönelik alternatif bir yaklaşımdır. Basitçe mikro hizmetler olarak da bilinen bu yaklaşım, API’ler aracılığıyla iletişim kuran çoklu ve modüler hizmetlerden daha büyük bir uygulama oluşturur. Bu gevşek bağlantılı, bağımsız olarak dağıtılabilen hizmetler, bağımsız veri tabanları ve kodlamanın yanı sıra belirli bir iş hedefini kullanır.

Mikro hizmetler mimarisinde kullanılan her bir hizmetten genellikle ayrı bir ekip sorumludur. Bu, her bir hizmete özgü güncelleme, test, dağıtım ve ölçeklendirmeye olanak tanır ve yönetilebilir karmaşıklık yaratır.

Mikro Hizmet Örnekleri

Mikro hizmetlerin pek çok uygulaması vardır, ancak bunlardan yaygın olanı eski sistemlerin yeniden yapılandırılmasıdır.

Diyelim ki hantal bir eski sisteme sahip köklü bir şirketsiniz. Modernize etmek, sistemlerinizi buluta taşımak, belirli işlevleri değiştirmek veya dijital sistemlerinizi daha genel bir şekilde iyileştirmek istiyorsunuz.

Bu durumda mikro hizmetler, bir kerede çok fazla kesinti veya kaynak harcaması olmadan aşamalı olarak optimize etmenize ve iyileştirmenize yardımcı olabilir.

Akış hizmetleri, çevrimiçi bankacılık veya e-ticaret uygulamalarının yaptığı gibi önemli miktarda gerçek zamanlı veri akışı ve işleme yapmanız gerekiyorsa, mikro hizmetler de kullanışlıdır. Mikro hizmetler bu tür veri yüklerini monolitik uygulamalara kıyasla çok daha iyi idare edebilir.

Mikro Hizmetler vs Monolit Yazılım

Mikro hizmetlere karşı monolit yazılım söz konusu olduğunda, bazı insanlar daha yeni olanın daha iyi olduğunu varsayma eğiliminde olabilir. Ancak durum bu kadar basit değildir. 

İş ihtiyaçlarınızı ve hedeflerinizi belirlemek her zaman işletmenizin potansiyelini ortaya çıkarmanın anahtarıdır. Mikro hizmetler daha fazla ölçeklenebilirlik ve esneklik sağlarken, aynı zamanda hizmet koordinasyonu ve dağıtım yönetimi için daha fazla kaynak gerektirir.

Monolitik ve mikro hizmetler mimarileri arasındaki farklara daha yakından bakmak, işletmeniz için hangisinin en iyisi olduğunu bilmenize yardımcı olacaktır.

Monolitik Mimarinin Artıları ve Eksileri

İyi bir monolitik uygulamanın pek çok avantajı vardır. Bunlardan bazıları aşağıdaki şekildedir:

1. Basit geliştirme

Monolitik mimari, tüm bir uygulamayı geliştirmek ve hızlı bir şekilde pazara sunmak istiyorsanız avantajlıdır.

Küçük bir ekip hızla bir araya gelebilir ve monolitik bir sistem kullanarak çalıştırılabilir bir uygulama oluşturabilir. Bu da monolitik mimariyi büyük yazılım geliştirme bütçeleri olmayan girişimler için ideal hale getirir.

2. Kolay dağıtım

Monolitik mimari mikro hizmetler kadar karmaşık değildir. Daha az hareketli parçası vardır, bu nedenle yönetilecek ve düzeltilecek daha az bileşen vardır.

Monolitik bir uygulamanın kendi kendine yeten yapısı, mikro hizmet çözümlerine kıyasla dağıtımını, yönetimini ve bakımını daha kolay hale getirir.

3. Karmaşık olmayan test ve hata ayıklama

Uygulama tek bir birim olarak yerleştirildiğinden ve bir bütün olarak birlikte çalıştığından, monolitik mimari testi ve hata ayıklamayı merkezi bir günlük sisteminden hızlı ve kolay bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz.

Mikro hizmetlerde, yazılım mimarisinden önbelleğe alma, bağımlılıklar ve veri erişimi gibi şeylere kadar tüm uygulama parçalarının ayrı ayrı test edilmesi gerekir. Ayrıca tüm hizmetlerin birlikte düzgün çalışıp çalışmadığını da test etmeniz gerekir. Bu da mikro hizmetlerin test edilmesini daha hata ayıklama başlamadan pahalı ve zaman alıcı hale getirebilir.

Monolitik Mimarinin Dezavantajları

Monolitik mimarinin tüm avantajlarını göz ardı etmemeniz gerekse de, dezavantajlarını da göz önünde bulundurmanız çok önemlidir. Monolitik mimarinin aşağıdaki dezavantajları işletmeniz için bir sorun teşkil ediyorsa, monolitik programlar sizin için uygun değildir.

1. Daha az ölçeklenebilirlik

Monolitik mimari yazılımı sıkı sıkıya bağlı olduğu için ölçeklendirilmesi zor olabilir. Yeni özellikler eklemek isterseniz veya kod tabanınız büyürse, mimarinin tamamını yanınızda götürmeniz gerekecektir.

Yalnızca tek bir işlevi artırmak veya değiştirmek isteseniz bile tüm uygulamanın değişmesi gerekir. Bu durum zaman ve kaynak tüketiminin yanı sıra sürekli teslimatta da aksamalara neden olabilir.

2. Yeni teknolojilere uyum sağlayamama

Monolit uygulamalar birbirine sıkı sıkıya bağlıdır. Örneğin bir müzik uygulamasını ele alalım. Katalog, satın alma ve oynatma hizmetlerine sıkı sıkıya bağlıdır.

Bazı durumlarda faydalı olsa da, bu aynı zamanda tüm uygulamayı parçalara ayırmadan yeni teknolojiler veya web hizmetleri getirmenin zor olduğu anlamına gelir.

3. İşlevler arasında yüksek bağımlılık

Monolitik uygulamalar, sıkı bağımlılıkları nedeniyle yazılım mühendisliği ve kesinti süresi zorluklarıyla da karşılaşabilir. 

Müzik uygulaması örneğine geri dönelim. Katalog, oynatma ve satın alma işlevleri birbirine çok bağımlı olduğundan, biri çökerse diğerleri de onunla birlikte çökecektir.

Bazı insanlar yalnızca kataloglarında zaten bulunan parçaları dinlemek isteyebilir, yani satın alma işlevini kullanmıyor olabilirler, ancak bu işlev bozulursa, ödeme sorunu giderilene kadar tüm uygulama işlevsel olarak kullanılamaz hale gelecektir.

Mikro Hizmetlerin Avantajları ve Dezavantajları

Aşağıdaki listede birçok şirketin iş yeteneklerini artırmak için mikro hizmetleri seçmesinin birkaç nedenini bulabilirsiniz:

1. Bağımsız hizmetler

Mikro hizmet mimarisinde her hizmet diğerlerinden bağımsız olarak geliştirilir ve iş mantığı çeşitli platformlara yayılır. Bu, bir hizmete yönelik iş akışlarının diğerlerinin geliştirilmesini etkilemediği anlamına gelir. Ayrıca, geliştirme araçları gibi kaynaklar ilgisiz işlevlere bağımlı değildir.

Bunun yerine, her hizmet kendi ekibinin tüm dikkatini çeker. Bu da hızlı ve verimli bağımsız geliştirmeyi mümkün kılar ve ardından hizmetleri basitçe birbirine bağlar.

2. Çevik geliştirmeye olanak sağlar

Her hizmet bağımsız olarak geliştirildiğinden, her işleve en uygun teknoloji yığınını ve programlama dilini seçebilirsiniz. Bu, her bir hizmet için en iyi araçların kullanılabileceği anlamına gelir. Bunun aksine, monolitik yazılım mimarisi bazen hizmetleri herkese uyan tek bir yaklaşıma zorlar. Bu tür bir çeviklik, uygulamaların daha hızlı ve verimli bir şekilde geliştirilmesini sağlar.

3. Ölçeklenebilir ve güvenilir

Monolitik teknolojinin güncellenmesinin ve ölçeklendirilmesinin ne kadar zor olabileceğinden bahsetmiştik. Hibrit bulut mikro hizmetlerinde durum böyle değildir. Her bir işlevin gevşek bağlantısı sayesinde, işlevleri birbirinden bağımsız olarak optimize etmek, test etmek, hata ayıklamak ve düzeltmek kolaydır.

Tüm uygulamayı kesinti süresine sokmak ve her bir hizmeti ölçeklendirmek yerine, bağımsız hizmetleri gerektiği gibi ve gerektiği zaman değiştirebilir ve yükseltebilirsiniz.

Bu gevşek bağlantı, mikro hizmet mimarisi hizmetlerini daha güvenilir hale getirir. Bir hizmetin çökmesi tüm uygulamayı çökertmez. Bir API ağ geçidinde bir şeyler ters giderse, diğer hizmetler bağımsız olarak çalışmaya devam edebilir.

Dolayısıyla, müzik uygulaması örneğine tekrar dönecek olursak, satın alma ve indirme işlevleri çökse bile müşteriler kullanıcı arayüzüne erişmeye ve zaten sahip oldukları müzikleri çalmaya devam edebilir.

Mikro Hizmet Mimarisinin Dezavantajları

Tıpkı monolitik mimaride olduğu gibi mikro hizmetlerin dezavantajlarını da dikkatle değerlendirmeniz gerekir. Bu yüzden aşağıdaki listede mikro hizmetlerin dezavantajlarından bazılarını bulabilirsiniz:

1. Zaman ve kaynak tüketir

Her bir mikro hizmetin bireysel özerkliği geliştirme sürecini hızlandırabileceği gibi yavaşlatabilir de, bu, tamamen ne kadar karmaşık bir uygulama yapmak istediğinize bağlıdır.

Çünkü tek bir mikro hizmet geliştirmek genellikle aynı hizmeti monolitik bir bağlamda geliştirmekten daha hızlı ve verimli olsa da, çok sayıda farklı mikro hizmeti uygulamak ve hepsini bir araya getirmek önemli miktarda zaman alabilir.

Ayrıca, mikro hizmetler her bir hizmet için en uygun araçları kullanmanıza izin verirken, bireyselleştirilmiş teknoloji yığınlarını bir araya getirmek çok fazla kaynak ve uzmanlık gerektirebilir.

2. Karmaşık dağıtım

Her bir mikro hizmeti geliştirdikten sonra dağıtılabilmeleri için önce işlevsel bir uygulamaya entegre edilmeleri gerekir. Bu karmaşık bir süreç olabilir.

Başlangıç olarak, çapraz kesim (her mikro hizmetin devam etmek için doğrulama veya yetkilendirmeye ihtiyaç duyduğu) zor olabilir. Monolitik mimaride, sıkı bağlantı, bir hizmet için yetkilendirmenin genellikle tüm hizmet için yetkilendirme olarak çalıştığı anlamına gelir. Mikro hizmetler için durum böyle değildir ve bunu sağlamak için karmaşık bağlantı çalışmaları yapmanız gerekir.

Sonuç olarak, bir mikro hizmet mimarisini dağıtmak her zaman kolay değildir ve uygulamanız karmaşıklaştıkça daha da zorlaşır.

3. Karmaşık testler

Bir mikro hizmet uygulamasındaki her hizmetin ayrı ayrı test edilmesi gerekir. Tüm bireysel hizmet testleri tamamlandıktan sonra bir bütün olarak nasıl çalıştıklarını test etmeniz gerekir.

Herhangi bir ürünü piyasaya sürmeden önce test etmek (ve daha sonra ürün dolaşımda kaldığı sürece düzenli işlevsellik testleri yapmak) önemlidir. Bu testlerin mümkün olduğunca hızlı olmasını istiyorsanız mikro hizmetler size göre olmayabilir.

Sibel Hoş

Dokuz Eylül Üniversitesi İngilizce İşletme bölümünü bitirdikten sonra teknoloji içerikleri yazarak sektöre giriş yaptım. 8 senedir içerik pazarlama alanında farklı sektörlerle çalışıyorum. Fakat hala en sevdiğim şey, teknoloji ile ilgili yazmak ve bu konuda elimden geldiğince sizi bilgilendirmek.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu