VMware Workstation 16 Pro Kurulumu ve Genel İnceleme

Merhaba, bu makalemizde VMware Workstation kurulumu ve sonrasında genel incelemesini ele alıyor olacağız. Bu makalemizden sonra biraz daha derinlemesine VMware Workstation PRO ürününün detaylarını ele alıyor olacağız. Şu anda birkaç ana vendor ciddi anlamda Pazar hakimiyeti yakalamış durumda. Geçmiş 15 yıl öncesinde internet çok yaygın ve hızlı olmadığından bilişim dünyası da diğer sektörler gibi hızlı bilgi paylaşımı yapıp, bu gün sahip olduğu ivmede büyüyemiyor ve sektörün gelişimi yavaş ilerliyordu.

İlk olarak TRT’de yayımlanan Bilişim Rüzgârı isimli programda VMware ismini duymuş, sanallaştırma kavramını öğrenmiş, bilgisayar içerisinde mevcut bilgisayarımızın kaynaklarından yararlanarak ayrı bir bilgisayar çalıştırılması durumunu görünce hayretler içinde kalmıştım. Eminim ki benim gibi bir çok kişi hayrete düşmüştür.

Günümüzde artık sanallaştırma neredeyse Nirvana noktasını yakaladı. Artık sanallaştırmanın ileri kilometre taşları olan Cloud ve Docker gündemimizi meşgul etmekte.

Zaman içerisinde bir çok kez bu konuda makaleler yayımlandı. VMware Workstation ürünü ile ilgili olarak bende daha önce makaleler kaleme aldım. Ancak aradan geçen zamanda çok aşırı kullanımda farklılık olamamasına rağmen kendimi ve okuyucuları güncellemek adına minik bir makale serisi yazmak istedim.

Girizgahımız biraz uzun oldu artık ufaktan konuya gelelim. Sanallaştırma ilk yıllarda bir OS üzerinde yapılırken sonra yıllarda artık doğrudan donanım üzerinde mümkün hale geldi. Bu nedenle VMware Workstation ürününün OS üzerinde çalıştığı noktasının altını çizelim. Zaten bu işlemlerde yaptığımız işlemleri kurumsal ve büyük ortamlarda yapabilmek için doğrudan donanım üzerine kurulan versiyon olarak ise ESXi kullanılmakta.

Desteklenen işletim sistemleri aşağıdaki gibi. Genel olarak bu sistemleri çalıştırabilen her sisteme VMware Workstation kurulabilmekte tabi donanım ne kadar iyi olur ise o kadar iyi bir sanallaştırma ortamı elde edilir.

• Windows 10
• Windows Server 2019
• Windows Server 2016
• Windows Server 2012
• Windows 8
• Ubuntu
• Red Hat Enterprise Linux
• CentOS
• Oracle Linux
• openSUSE
• SUSE Linux Enterprise Server

Mimari olarak aşağıdaki yapımıza göz atacak olursak, Fiziksel donanım üzerinde kurulu olan bir işletim sistemi bulunmakta bu işletim sistemi üzerinde ise VMware Workstation ürünümüz kurulmakta. VMware oluşturduğu Virtualization Layer (sanallaştırma katmanı) ile fiziksel donanım kaynaklarını kullanarak, sanal makinalar oluşturma ve bunları bizim kullanımımıza sunmaktadır.

VMware Workstation üzerinde genelde kurumlar ve ciddi iş yükü olan yapılar sanallaştırma yapmazlar. Genelde bu ürün test ortamlarında, eğitim kurumlarında ve iş yükünün çok yoğun olmadığı giriş seviye sanallaştırma  ortamlarında kullanılır.

Yukarıda genel olarak anlattığımız mimari aşağıdaki çalışma mantığı ile açıklanmıştır.

Öncelikle üretici firmanın web sitesinden aşağıdaki link üzerinden ilgili kurulum dosyasını indirmemiz gerekmekte.
https://www.vmware.com/tr.html bu adrese girdikten sonra hesabımız ile giriş yapmamız gerekmekte. Bir hesabımız yok ise ücretsiz olarak bir hesap tanımlayıp login olabiliriz.

Açılan ekranda Products menüsünden Trial and Free Solutions linkine girelim.

Açılan ekranda Desktop Hypervisor başlığı altında yer alan VMware Workstation Pro alanının sağında yer alan Download Free Trial linkine tıklayalım.

Biz Windows Platformu üzerinde kurulum yapacağımız için açılan ekranda Workstation 16 Pro for Windows butonuna tıklayalım.

Download işlemimiz tamamlandı. Tıklayarak kurulumu başlatalım.

Wizard ekranındaki genel bilgilendirmeyi Next ile geçelim.

Sözleşmeyi kabul ederek Next ile sonraki adıma ilerleyelim.

Varsayılan yola müdahale etmeden kurulumun yapılacak olduğu yolu olduğu gibi bırakıp Next ile sonraki adıma ilerliyoruz. Bu tercih sizin farklı bir konuma kurulum yapmak istemeniz durumunda değiştirilebilir.

Açılışta program güncellemelerinin kontrolü ve kullanıcı deneyim programına katılma kutucuklarına dokunmadan Next ile sonraki adıma ilerliyoruz. Bu yine sizin tercihinize kalmış bir durum.

Masaüstü ve Başlat menüsü üzerinde oluşacak kısa yol ve klasör yapısına varsayılanda olduğu gibi izin verip Next ile sonraki adıma ilerleyebiliriz.

Install butonuna tıklayarak kurulumu başlatabiliriz.

Kurulum sistem gereksinimlerine minimum derecede uyum sağlayan bir sistem üzerinde dahi birkaç dakika içerisinde tamamlanmaktadır. Finish ile kurulum işlemi tamamlayalım.

Bu işlem sonrasında oluşan servislerimiz ve durumları aşağıdaki gibidir. Servislerimiz sorunsuz şekilde çalışır durumda.

Kurulum sonrası Bridge ve Nat olarak konumlanmış iki adet network bağlantımız oluştu. Bu bağlantılar oluşturulan sanal makinalar üzerinde kullanılacak ve bu duruma ilerleyen kısımlarda değiniyor olacağız.

Programımızı çalıştıralım. Biz test ortamı trial kurulum işlemi yaptığımız için 30 gün trial kullanım seçimi ile Continue butonuna tıklayarak ilerleyebiliriz. Tabi ki bir anahtarınız var ise girerek lisanslama işlemini tamamlayabilirsiniz.

Trial kullanım ile ilgili olarak gelen bilgilendirme mesajını Finish ile geçelim.

Genel olarak karşımıza gelen ekran aşağıdaki gibi. Şimdi bunları verdiğimiz numaralar ile kısaca açıklayalım.

1-Sanal makinanın güç yönetim işlemlerini gerçekleştirir. Power On, Power Off, Suspend gibi işlemleri yapar.
2-Ctrl+Alt+Delete tuş kombinasyonunu çalıştırmamızı sağlar.

3-Snapshot alma işlemi sağlar.

4-Alınan son Snapshot’a dönme işlemi sağlar.

5-Ekran görünüm tercihlerini ayarlamamızı sağlar. Solda konsol, altta konsol, tam ekran gibi seçimler sunar.

6-Konsolu gösterip gizleme işlemleri sağlar.

7-Sanal makina oluşturma işlemi sağlar.

8-Sanal makina import işlemi sağlar.

9-Uzaktaki bir sunucuya bağlanma işlemi sağlar. Desteklenen farklı platformları bu ekran üzerinden yönetebiliriz.

10-Oluşturulan veya klonlanan sanal makinaların göründüğü ve müdahale edilebildiği alandır.

Şimdi genel olarak menü yapısını inceleyelim;

File Menüsü : Bu ekranımızda Yeni sanal makina oluşturma, Yeni pencere açma, sanal makina import etme, uzak bir sunucuya bağlanma, fiziksel bir makinayı sanal bir makinaya çevirme, sanal bir diske map olma gibi işlemleri yapabiliriz.

Edit Menüsü: Kes, kopyala, yapıştırma işlemlerine ilave olarak network menüne erişim ağ ayarlarını yapılandırabiliriz.

View Menüsü: Bu menü üzerinden görünüm ile ilgili olarak, tam ekran, konsol görünümü, otomatik boyutlandırma gibi işlemleri yapabiliriz.

VM Menüsü: Bu menüden sanal makinanın yönetilmesi ile ilgili açma, kapatma, durdurma, ctrl+alt+delete tuş kombinasyonu gönderme, snapshot alma, ekran görüntüsü alma, makina bileşenlerini yönetme, VMware tools kurulumu gerçekleştirme ve sanal makina bileşenleri ile ilgili ayarları yapabiliriz. En çok kullanılan menü ekranı diyebiliriz.

Bu açılamalardan sonra biraz network yapısına değinelim. VMware üzerinde network ayarlarımızın yapılandırılması için bize özel bir konsol sunulmakta. Bu konsola Edit menüsü altında yer alan Virtual Network Editor… menüsünden erişim sağlayabiliriz.

Varsayılan olarak 3 networkümüz vardır. Bridge, Host-only ve NAT olarak yapılandırılmıştır. Bunları genel olarak açıklayalım.

Bridge : Bu ağ sanal makinalara, fiziksel makinanın network kartını kendi network karı gibi kullandırır. Bu şekilde sanal makinalar fiziksel ağın gerçek bir üyesi gibi çalışabilir.

Host-only : Bu seçenek etkin olduğu sanal makina ile Host arasında sanal Ethernet kartı yardımı ile özel bir network oluşturur. Sanal makinaların başka network kaynaklarına erişimi mümkün değildir.

NAT : Sanal makina dış dünya ile iletişim kurarken, host görevi gören sanal makinanın IP adresini kullanır.

Şimdi bir sanal makina oluşturalım. Bu işlem için orta alandaki Create a New Virtual Machine butonunu kullanabiliriz. Ben File menüsünden New Virtual Machine… kısmına tıklayarak bu işi yapacağım.

VMvare Workstation üzerinde Typical seçeneği ile seçilen özelliklerde donanımı optimize edilmiş şablon makinalardan hızlı şekilde oluşturmamız mümkün ancak ben Custom seçeneğini seçerek Next ile ilerleyip oluşturacağım makinanın ayarlarını kendim belirleyeceğim.

Oluşturacak olduğum sanal makinanın donanım seviyesini Workstation 16.x olarak belirliyorum. Eski versiyonlar ile uyumlu seçmemizde mümkün ancak bu ayarlara dokunmuyorum. Oluşturulacak olan sanal makine aynı zamanda ESX server uyumlu olacak. Oluşturulan sanal makine farklı VMware Workstation 16 sistemlerde, Fusion 12.x sistemlerde çalışıyor olacak. Limitations kısımda ise maximum limitleri görebiliyoruz. Next ile sonraki adıma geçelim.

İşletim sistemi kurmak için bu ekranda fiziksel CD/DVD-Rom üzerinden bir medyayı veya iso dosyasını gösterebiliriz. Ben bu seçimi daha sonra yapacağım için “I will install the operating sysem later.” seçimini yaparak Next ile sonraki adıma ilerliyorum.

Bu ekranda oluşturacak olduğumuz sanal makinanın işletim sistemi türünü ve versiyonunu seçebiliriz. Ben Microsoft platformda Windows Server 2019 işletim sistemi kuracağım için bu seçimleri yaparak Next ile sonraki adıma ilerliyorum

Sanal Makinamıza bir isim verip Sanal Makine dosyalarımızın nerede tutulacağını belirledikten sonra Next ile sonraki adıma ilerliyorum.

Bios türü olarak seçili olan UEFI seçimine dokunmadan Next ile sonraki adıma geçiyorum.

Atanacak olan işlemci ve core sayısını belirleyerek Next ile ilerleyelim.

Ram kapasiteni ayarlayabiliriz. Bize zaten kurulumu yapılacak olan sanal makine özelliklerine göre varsayılan minimum değerler seçili olarak geliyor. Ben 4 GB ram seçimine müdahale etmeden Next ile ilerliyorum. Tabi burada belirleyeceğiniz kaynaklar fiziksel makinanızın kaynaklarından fazla olamaz.

Network türümüzü Bridge olarak seçiyoruz. Fiziksel ağ kartımız üzerinden bridge olarak ağ erişimi sağlayacağız. Bu işlemleri sonraki yazılarımızda detaylandıracağız. Next ile sonraki adıma geçebiliriz.

SCSI controller türü olarak önerilen yapı LSI Logic SAS yapısını olduğu gibi bırakıp Next ile sonraki adıma geçelim.

Disk türü olarak en performanslı çalışan ve önerilen NVMe seçimini olduğu gibi bırakarak Next ile sonraki adıma ilerleyelim.

Disk kapasitesi olarak varsayılanda 60 gb alan gelmekte. Bizim test ortamımız için bu alan şu anda yeterli bu alana dokunmuyorum. Allocate all disk space now seçimi yapılır ise disk boyutu kadar fiziksel diskimiz üzerinde alan revize edileceği için bu seçimi yapmıyoruz. Bizim diskimizin üzerindeki veri büyüdükçe fiziksel disk üzerinde alanı büyüyecek. Aksi durumda 60 gb alan kullanılmayacak mevcut büyüklük ne kadar ise fiziksel disk üzerinde o kadar alan kullanılıyor olacak.

Store virtual disk as a single file seçimi ile disk yapımızı tek dosya olarak oluşturacağız. Çok büyük disk kapasitelerinde performans için Split virtual disk into multiples files seçimi yararlı olacaktır. Ayrıca bu seçim ile disklerin parçalara ayrılıyor olmasından dolayı farklı bir host üzerine taşıma gibi durum ortaya çıkar ve host fat bir disk yapısına sahip ise sorun teşkil etmeden taşıma imkanı sunar.

Oluşturulacak olan vmdk uzantılı sanal diskimizin yolunu belirledikten sonra Next ile sonraki adıma ilerleyebiliriz.

Sanal Makina oluşturma sihirbazının sonuna geldik. Son anda donanım üzerinde değişiklik yapacaksanız Customize Hardware… butonuna tıklayarak bu ekranda değişiklik yapmamız söz konusu. Tabi sonradan sanal makine oluşturulunca bu işlemi yapmamız mümkün. Finish butonu ile bu adımı tamamlayalım.

Sanal makinamız oluştu ve konsolumuza geldi. Sanal makine üzerinde değişiklik yapmak için Edit virtual machine settings kısmına tıklayabiliriz.

Açılan ekranda sanal makinamız üzerinde yapabileceğimiz tüm ayarlar gözükmekte.

Biz kurulum iso dosyası ekleyeceğimiz için (CD/DVD (SATA) donanımı seçili durumdayken USE Iso image file: seçimine tıklayarak iso dosyamızı gösterelim. OK butonuna tıklayarak bu ekrandan çıkalım.

Power düğmesinden sanal makinamızı açalım akabinde kurulum işlemi otomatik olarak başlayacaktır.

Kurulum işlemi kısa süre sonra tamamlanacaktır.

Kurulum sonrasında sanal makinamızın performanslı ve sanal donanımların sorunsuz çalışması için VMware tarafından geliştirilen VMware Tools kurulumunu yapmamız gerekmekte. Bu işlem için VM menüsünden Install VMware Tools.. kısmına tıklayalım.

Sanal olarak eklenen iso dosyasını CD/DVD rom üzerinden çalıştıralım.

Kurulum sonrası restart işlemini yapalım.

Bu işlemden sonra ilgili güncellemeler yapılacak driverler kurulu duruma gelecektir.

Kurulum sonrasında sanal makinamıza ait olarak oluşan dosyalar aşağıdaki gibi. Bunları kısaca açıklamak gerekir ise;

Vmdk uzantılı dosyalar : Sanal makinanın sanal disk dosyasıdır.

Log uzantılı dosyalar: Sistem üzerindeki durumların loglandığı dosyalardır.

Vmsd uzantılı dosyalar: Sanal makinanın snapshot bilgilerini tutar.

Vmxf uzantılı dosyalar: Sanal makinanın yapılandırma dosyasıdır.

Nvram uzantılı dosyalar: Sanal makinanın bios bilgilerini saklar.

Vmem uzantılı dosyalar: Sanal makinanın hafıza dosyası diyebiliriz. Makine açık ve kilitli durumdayken aktiftir.

Makalemizin giriş kısmının sonuna geldik. Bundan sonraki makalelerimizde VMware Workstation üzerinde değişik işlemleri ele alıyor olacağız. Umarım yararlı olur.