Windows 2008 R2 Windows Deployment Services WDS ile Windows Xp Kurulumu
Bu makalemde Windows 2008 R2 sunucu üzerine kurulu Windows Deployment Services (WDS) hizmeti ile Windows XP işletim sisteminin kurulumunu anlatacağım. Esasında bu makaleyi daha önceki WDS makalelerimin devamı niteliğinde düşünebilirsiniz zira bu makaledeki adımların WDS ile ilgili olanlarını hâlihazırda kurulu WDS üzerinden anlatacağım. Bu makaleyi okumadan önce diğer iki WDS makalesini okumanızı tavsiye ederim.
Daha önce yapmış olduğumuz WDS yapılandırmasında kurulum (install) ve açılış (boot) imajları için Windows 7 DVD’sindeki install.wim ve boot.wim dosyalarını kullanmıştık. Bu imajları kullanarak Windows 7 işletim sistemini rahatlıkla kurabilmekteyiz fakat iş Windows XP kurulumuna geldiğinde biraz daha farklı şeyler yapmamız gerekiyor. Bunun sebebi Windows XP işletim sisteminin kurulum dosyalarının (Windows Vista ve Windows 7’nin tersine) imaj dosyası olarak gelmemesi. WDS de imaj yoluyla kurulum yaptığına göre bizim yapmamız gereken, kurulu bir Windows XP istemci makinesini imaj haline getirmek. Bunun için öncelikle WDS sunucumuz üzerinde Capture Boot Image yaratmamız gerekiyor.
Capture Boot Image yaratmak için öncelikle WDS yönetimsel arayüzünde “Boot Images” kısmını genişletiyoruz ve daha önce eklemiş olduğumuz açılış imajına sağ tıklıyoruz (Şekil 1). Açılan menüde “Create Capture Boot Image” seçeneğine geliyoruz. Burada üzerine sağ tıkladığımız imaja hiçbirşey olmayacak. Bu imaj kullanılarak yeni bir imaj daha oluşturulacak. Karşımıza gelen sihirbazı takip ederek yeni imajımızı oluşturuyoruz. Son ekrandaki kutuyu işaretlersek sihirbaz oluşturduğumuz imajı hemen WDS içerisine ekliyor (Şekil 2).
Şekil 1: Yakalama imajı oluşturma
Şekil 2: Yakalama imajı oluşturma sihirbazı son ekranı
Peki, bu Capture Boot Image’ı niye oluşturuyoruz? Eskiden RIS ürünü ile birlikte riprep.exe aracı bulunmaktaydı. Bu araç ile tüm kurulumlarını (işletim sistemi, programlar, yamalar vs) bitirdiğimiz Windows XP istemci makinesini RIS sunucuya gönderebiliyorduk. “Capture Boot Image” ise bir bakıma riprep.exe’nin yaptığını yapıyor. Aşağıda daha detaylıca anlatacağım Windows XP kurulumu ve Sysprep işleminden sonra bu imajı kullanarak, WDS içerisinde kullanabileceğimiz bir Windows XP imajı oluşturacağız.
Artık Windows XP kurulumuna ve WDS imajı oluşturmadan önce yapmamız gereken diğer işlere gelelim. Öncelikle kuruluşunuzdaki kullanılan tüm istemci bilgisayarların sürücülerini (inf dosyaları olacak şekilde) internetten indirmenizi tavsiye ediyorum zira bunları daha sonra kullanacağız (Şekil 3). Ayrıca işlemci mimarisi de önem arzetmekte. Biz kurulumlarımızın hepsini x86 üzerinden yürüteceğiz (Windows Server 2008 R2 WDS’in 64bit desteği de mevcut). Dolayısıyla oluşturacağımız Windows XP imajını, bu mimari üzerinde çalışan istemci makinelerine kurabileceğiz. Kaynak bilgisayar olarak kullanacağımız bir istemci bilgisayara Windows XP işletim sistemi kurulumunu CD’den yapıyoruz (Bu kısmı anlatmıyorum artık J ). Daha sonra eksik olabilecek sürücüleri tanıtarak ve Windows yamalarını geçerek normal Windows XP kurulumumuzu bitirmiş oluyoruz.
Şekil 3: Düzenli bir şekilde klasörlenmiş sürücüler
Burada söylemek istediğim birşey daha var. İstemci makinemizin harddiskini 2 bölüm yapıyoruz (Şekil 4). Birinci bölüme işletim sistemini kuruyoruz. İkinci bölümü de NTFS olarak formatlayarak (boyutu 8GB) boş bırakıyoruz zira daha sonra burayı kullanacağız. Windows XP kurulumu bittikten sonra, kullanacağımız tüm programların (Microsoft Office, Antivirus, Adobe Reader, Flash Player vs vs) kurulumlarını yapıyoruz (Şekil 5).
Şekil 4: İki bölümlemeye ayrılmış yerel disk
Şekil 5: Windows XP içerisine kurulmuş tüm programlar
Daha sonra Windows XP CD’si içerisinde gelen deploy.cab (SupportTOOLS klasörü içerisinde) dosyasının içindekileri, yeni kurmuş olduğumuz Windows’umuzda C: içerisinde oluşturduğumuz Sysprep klasörüne kopyalıyoruz (Şekil 6). Bu dosyalar arasındaki setupmgr.exe dosyasını çalıştırıyoruz ve “Sysprep Setup” seçimini kullanarak bir sysprep.inf dosyası oluşturuyoruz (Şekil 7).
Şekil 6: deploy.cab içersindeki dosyalar
Şekil 7: Sysprep.inf dosyası oluşturma sihirbazı
Bu dosyayı Notepad ile açarak içerisine 4 adet satır ekliyoruz (Şekil 8). Bunlar:
InstallFilesPath=”C:WindowsDriver Cachei386” – [Unattended] altında
DriverSigningPolicy=Ignore – [Unattended] altında
UpdateInstalledDrivers=Yes – [Unattended] altında
DistFolder=”C:WindowsDriver Cachei386” – [SetupMgr] altında
Şekil 8: sysprep.inf dosyası içeriği
Daha sonra C:WindowsDriver Cache klasörüne sağ tıklıyoruz ve özelliklerine giriyoruz. Gelişmiş… butonuna bastıktan sonra açılan pencerede “Disk alanından kazanmak için içeriği sıkıştır” kutusunu işaretleyerek 2 kere Tamam butonuna basıyoruz. Artık daha önceden sizlere indirmenizi tavsiye ettiğim sürücü dosyalarına geldi sıra. Bu dosyaların hepsini C:WindowsDriver Cache klasörü içerisine kopyalıyoruz. Bu sürücüleri sysprep içerisinde göstereceğiz ve böylelikle başka bir makineye kurulum yapılacağı zaman sürücüler buradan alınacak.
Sürücülerimizin yerlerini sysprep’e göstermek için 3. Taraf bir yazılım kullanacağız. Bunun için www.vernalex.com/tools/spdrvscn/ adresinden “Sysprep Driver Scanner” aracını indiriyoruz ve spdrvscn.exe dosyasını C:Sysprep klasörü içine kopyalıyor ve çalıştırıyoruz (Şekil 9).
Şekil 9: Sysprep Driver Scanner aracı
İlk ekranda “Search Path” kısmını C:WindowsDriver Cache yapıyoruz ve Scan butonuna basıyoruz. Gelen ekranda OK butonuna basıyoruz (Şekil 10). Daha sonra Default butonuna ve gelen ekranda OK butonuna basıyoruz (Şekil 11). Save butonu ve OK butonuna basıyoruz (Şekil 12). Son olarak da Done butonu ile açılan ekranda OK butonuna basıp işlemleri sonlandırıyoruz (Şekil 13).
Şekil 10: Scan butonuna basıldığında gelen bilgi ekranı
Şekil 11: Default butonuna basıldığında gelen bilgi ekranı
Şekil 12: Save butonuna basıldığında gelen bilgi ekranı
Şekil 13: Done butonuna basıldığında gelen bilgi ekranı
Sysprep.inf dosyamızı açıyoruz ve dosyanın sonuna [SysprepMassStorage] girdisini ekliyoruz. Daha sonra da Windows komut satırını açarak C:Sysprep klasörüne gidiyoruz ve sysprep.exe –bmsd komutunu çalıştırıyoruz. Bu komut ile [SysprepMassStorage] altına bir sürü girdiler geliyor – ki bunlar bizim kopyaladığımız sürücüleri gösteren girdiler (Şekil 14).
Şekil 14: SysprepMassStorage altına gelen girdiler
Artık sysprep yapmaya hazırız. Bunun için C:SysprepSysprep.exe dosyasını çalıştırıyoruz ve çıkan ekranda “Mini-Setup kullan” kutusunu işaretleyerek (kapanma modu Yeniden Başlat olacak şekilde) Yeniden Mühürle butonuna basıyoruz (Şekil 15). Burada dikkat etmemiz gereken birşey daha var. Makine yeniden mühürlendikten sonra yeniden başlatılacak ve bizim bir sonraki başlatmayı ağ üzerinden (WDS ile) yapmamız lazım. O açıdan istemci makinenin BIOS ayarlarının düzgün yapıldığından emin olmak gerekiyor.
Şekil 15: sysprep ekranı
Yeniden başlatma esnasında siyah ekranda F12 tuşuna basarak WDS arayüzüne giriyoruz. Karşımıza 2 seçenek geliyor. Birincisi daha önce eklediğimiz Windows 7 kurulum imajı, diğeri ise yeni eklediğimiz Capture Boot Image. Biz ikincisini seçiyoruz ve Enter tuşuna basıyoruz (Şekil 16). Bir süre sonra karşımıza Hoşgeldiniz ekranı geliyor. Burada Next butonuna basıyoruz ve karşımıza “Directory to Capture” ekranı geliyor. Burada “Volume to Capture” kısmında C: seçeneğini seçiyoruz. Eğer buraya liste gelmiyorsa, demektir ki sysprep düzgün yapılmamış. Bunu düzeltmek gerekiyor (yeniden sysprep yaparak). Biz de böyle bir sıkıntı yok ve aşağıdaki “Image Name” ve “Image Description” kısımlarına da anlamlı birseyler yazarak Next butonuna basıyoruz (Şekil 17).
Şekil 16: Açılış imajı seçim ekranı
Şekil 17: Yakalanacak disk alanı seçim ekranı
Bir sonraki ekran “New Image Location” ekranı. Burada imaj dosyamızı nerede oluşturacağımızı belirliyoruz. İşte şimdi bilgisayarımızda oluşturduğumuz boş 8GB’lık alanı kullanabiliriz. Browse butonunu kullanarak D: içerisine dosyayı oluşturuyoruz (wim dosya uzantısı ile bir isim veriyoruz imajımıza). Aynı ekranda opsiyonel olarak, oluşturulacak dosyayı sunucu üzerine atabilmemizi sağlayan bir kutucuk var. Bunu işaretlemiyoruz (ağ üzerinde herhangi bir problem olursa sıkıntı yaşamayalım diye). Oluşturduğumuz dosyayı daha sonra el ile kopyalayacağız WDS’e. Next butonuna bastığımızda işlem başlıyor (Şekil 18). İşlem bittiğinde Finish butonuna basıyoruz ve istemci bilgisayar otomatik olarak tekrar başlatılıyor.
Şekil 18: Disk imajı oluşturma
Sysprep yaptığımız için karşımıza kısa bir kurulum ekranı geliyor. Burada bilgisayarın ismini girip, administrator hesabı için şifre belirledikten sonra (Şekil 19) bilgisayar tekrar başlatılıyor ve artık karşımızda kurulu bir Windows XP bulunmakta. Artık oluşturduğumuz wim uzantılı dosyayı WDS sunucumuz üzerine kopyalamalıyız. Windows XP işletim sistemimize oturum açıyoruz ve D: diski içerisinde duran dosyayı ağ üzerinden WDS sunucumuz üzerinde, WDS imaj dosyalarının bulunduğu klasöre (\mstipsrv01reminstImagesWindowsXP) kopyalıyoruz (Şekil 20). Windows Deployment Services servisini yeniden başlatıyoruz ve yeni imajımız WDS’e tanıtılmış oluyor. İsterseniz son adım olarak da aynı makine üzerine WDS ile kurulum yapalım.
Şekil 19: Bilgisayar ismi ve yönetici şifresi tanımlama ekranı
Şekil 20: Oluşturulan imajın WDS sunucu üzerine kopyalanması
Makineyi yeniden başlatarak siyah ekranda F12 tuşuna basıyoruz ve karşımıza gelen listede ilk imajı seçiyoruz. Boot imaj yüklendikten sonra karşımıza “Setup is starting…” ekranı geliyor ve bu ekran sonrasında dil seçim ekranıyla karşılaşıyoruz (Şekil 21). Burada “Turkish” seçtikten sonra Next butonuna basıyoruz. Karşımıza kullanıcı ismi / şifre ekranı geliyor (Şekil 22) ve buraya etki alanı kullanıcısı ve şifresini yazarak OK butonuna basıyoruz. Bir sonraki ekran kurulacak işletim sistemini (imajını) seçme ekranı. Biz son eklediğimiz WindowsXP_SP3 imajını seçiyoruz ve Next butonuna basıyoruz (Şekil 23).
Şekil 21: Dil seçim ekranı
Şekil 22: Kullanıcı Adı / Şifre ekranı
Şekil 23: Kurulum imajı seçme ekranı
Bir sonraki ekran kurulum yapılacak diskin seçildiği ekrandır. Eğer format atılmadan kurulum yapılacaksa eski Windows sistem dosyaları (eğer kurulan makinede Windows kurulumu mevcutsa) disk üzerinden silinmez. Eğer eski dosyaların silinip, tertemiz bir kurulum yapılması isteniyorsa “Drive Options (Advanced)” linkine ve bir sonraki ekranda da “Format” linkine tıklanır. Burada gelen uyarı yazısı tüm bilgilerin silineceğini söylemektedir (Şekil 24). Bu yazı da OK butonuna basarak kapatıldıktan sonra Next butonu basılır ve kurulum başlatılmış olunur.
Şekil 24: Format atıldığında alınan uyarı yazısı
Network yapısının hızına ve imajımızın boyutuna bağlı olarak kurulum 25-45 dakika kadar sürüyor. İlk etapta dosyalar kopyalanıyor ve bilgisayar yeniden başlatılıyor. Daha sonra ekrana “Windows baslatilmaya hazirlanirken bekleyin” yazısı geliyor ve 3-5 dakika sonra da “Bilgisayar Adı ve Yönetici Parolası” penceresi ekrana geliyor. Burada bilgisayarın ismi ve yönetici hesabının şifresi tanımlandıktan sonra İleri butonuna basıyoruz ve kurulum bilgisayarı tekrar başlatıyor.
Son ekran CTRL+ALT+DEL ekranı. Artık şifremizi yazarak bilgisayara giriş yapabiliriz.
Bu yazı da buraya kadar. Umarım faydalı olmuştur. Şimdilik hoşçakalın.
Mehmet Bora TEOMAN
http://www.ipsure.com
